Antâkî’nin Târîhu’l-Antâkî Adlı Eseri

 

X. yüzyılın son çeyreğinde Mısır’da doğmuş bir  Hristiyan tarafından kaleme alınan ve X-XI. asırları kapsayan Târîhu’l-Antâkî, bu dönemin egemen güçleri olan Fâtımîler ve Bizans’ın haricinde Abbâsîler, Büveyhîler, İhşîdîler ve Hamdânîler hakkında da kayıtlar içermektedir. Çevirisini ve incelemesini yaptığımız birinci bölümde kuruluşundan, el-Hâkim-Biemrillâh’ın ortadan kaybolmasına kadar olan Fâtımîler dönemi hakkında bilgiler bulunmaktadır. Târîhu’l-Antâkî, Bizans ile ilgili de çok değerli ve ayrıntılı bilgiler vermektedir. Târîhu’l-Antâkî’yi bu hususta önemli kılan etmenlerin başında, imparatorluğun doğudaki askeri ve siyasi faaliyetleri hakkında içerdiği kayıtlar gelmektedir. Phokas ve Tzimiskes’in imparatorlukları döneminde Müslümanlarla (bilhassa Phokas ve Seyfüddevle’nin mücadelesi) yapılan savaşlar, Antakya ve Halep gibi doğunun kadim şehirlerinin Bizans’ın eline geçmesi gibi kritik hadiseler eserde detaylı olarak yer almıştır.  İmparatorluğun doğudaki faaliyetlerinin haricinde Bulgar ve Rus meseleleri de Târîhu’l-Antâkî’de yer almıştır. Bizans imparatorlarını en çok uğraştıran meselelerden biri olan Bulgarların itaat altına alınması, eserde ayrıntılı olarak anlatılan konulardan bir tanesidir. Neticede Doğulu bir tarihçi tarafından Bizans’ın batı siyaseti hakkında böylesine detaylı bilgiler verilmiş olması, önemli ve dikkat çekicidir. Dijital olarak yayımlanan eseri şu linkten indirebilirsiniz: https://www.karam.org.tr/tum-yayinlar